Türkiye’de uzun süredir gündemde olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES), mevcut otomatik katılım uygulamasının yerine geçmeye hazırlanıyor. Çalışanların maaşlarından kesilecek pay, kıdem tazminatına etkiler ve sistemden çıkış hakkı gibi kritik başlıklar kamuoyunda en çok merak edilen konular arasında.
Çalışan payı aynı kalacak, işveren ve devlet katkısı eklenecek
Yeni sistemde çalışanlardan halen olduğu gibi maaşlarının %3’ü kesilecek. Ancak toplam birikimin artırılması için işveren ve devlet de katkı sağlayacak. Böylece sistemde maaşın yaklaşık %6’sı düzenli olarak birikecek. İşverenin %2, devletin ise %1 katkı yapması yönünde hazırlıkların olduğu ifade ediliyor.
Kıdem tazminatı hakkı korunacak
Çalışanların en büyük endişesi olan kıdem tazminatı konusunda hükümet, mevcut hakların korunacağını belirtiyor. Çalışanların geçmişe dönük tazminat hakları silinmeyecek. Ancak yeni sistemde, kıdem tazminatının doğrudan işten ayrıldığında değil, emekli olduktan sonra alınabilmesi gündemde. Bu da kıdem ödemesinin emeklilik gelirini güçlendiren bir fon gibi işlemesini sağlayacak.
Sistemden çıkış hakkı sınırlandırılacak
Mevcut otomatik katılım sisteminde çalışanlar diledikleri zaman ayrılabiliyordu. TES ile birlikte bu hak büyük ölçüde kısıtlanacak. Çalışanlar, paralarını ancak emeklilikte ya da bazı özel durumlarda (ev alma, eğitim, sağlık, afet gibi) kısmi çekim hakkıyla kullanabilecek. Böylece sistemin uzun vadeli birikim amacı korunmuş olacak.
Emeklilikte ikinci gelir hedefleniyor
Yeni düzenleme ile çalışanların emeklilik döneminde yalnızca Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) maaşına bağımlı kalmamaları, ikinci bir gelir kaynağına sahip olmaları hedefleniyor. Fon yönetimi konusunda ise çalışanların kendi tercihlerine göre yatırım yapabilmeleri planlanıyor.
